Overweegt u een verkoop aan huis op te starten? Of werd u ooit voorgesteld om homeparty's te organiseren? Bent u echter op de hoogte van de formaliteiten waarmee u rekening moet houden?
De directe verkoop is de laatste jaren aan een sterke opmars bezig in ons land. Het succes van de formule schuilt voornamelijk in een distributiesysteem dat toelaat om bepaalde structurele posten (loonkosten, lokaal...) over te slaan waardoor je flink wat geld bespaart.
De directe verkoop is ook een formule die zijn succes dankt aan het idee dat er weinig administratieve rompslomp bij komt kijken. Maar is dat echt zo?
Wat houdt directe verkoop in?
Directe verkoop kunnen we definiëren als het verkoopprocédé waarbij men producten en diensten rechtstreeks aan de consument aanbiedt, op zijn huisadres of dat van een verwante, of op zijn werkplek of elke andere plek buiten de traditionele detailhandel (markt, beurs, salon, een ander bedrijf, aan de ingang van een supermarkt, in een hotel, een sportclub...).
Directe verkoop en machtiging ambulante activiteiten
In principe zijn alle directeverkoopsactiviteiten, ook de huis-aan-huisverkoop, onderworpen aan de voorwaarden voor machtiging ambulante activiteiten alsook aan het bewijzen van de basiskennis van beheer..
Toch is voor bepaalde vormen van directe verkoop geen leurkaart vereist, op voorwaarde dat ze aan volgende voorwaarden voldoen:
-
De consument moet op voorhand en nadrukkelijk het huisbezoek van de verkoper aanvragen om over de aankoop van het product of de dienst te onderhandelen;
-
Deze aanvraag mag niet volgen op een telefonisch voorstel tot een bezoek aan huis door de verkoper, noch op een grootschalige contactoperatie van klanten door de verkoper.
Directe verkoop en basiskennis van beheer
Zelfstandige huis-aan-huisverkopers kunnen zich inschrijven in de Kruispuntbank voor ondernemingen (KBO) zonder dat ze de basiskennis van beheer hoeven te bewijzen indien alle volgende voorwaarden zijn vervuld:
-
De verkoop moet plaatsvinden op het huisadres van de consument of gastheer zelf.
-
De verkoop moet afgesloten worden tussen de organisator van het systeem en de consument, en dit via een tussenpersoon.
-
De verkoop moet plaatsvinden na het vastleggen van een afspraak met de tussenpersoon op initiatief van de consument of gastheer. De deur-aan-deurverkoop (zie verder) valt hier dus niet onder. In dat geval blijft het aantonen van de basiskennis van beheer vereist.
-
De tussenspeler moet inlichtingen verschaffen over de voorgestelde producten en/of diensten en/of een demonstratie geven over hun gebruik, ofwel enkel een demonstratie geven over het gebruik van het product. Het mag dus niet gaan om een verkoop louter op basis van inlichtingen waarover de consument of gastheer reeds beschikte vóór de afspraak.
-
Het mag niet gaan om het accepteren van een telefonisch voorstel tot huisbezoek door de tussenpersoon. De tussenpersoon die telefonisch contact opneemt met potentiële klanten met het voorstel hen aan huis te bezoeken om zijn product of dienst te presenteren en eventueel te verkopen, valt niet onder deze regel en moet dus wel degelijk zijn basiskennis van beheer bewijzen.
Niet alle vormen van directe verkoop zijn dus vrijgesteld van het bewijzen van basiskennis van beheer.
Homeparty's en deur-aan-deurverkoop
De verkoop op homeparty's
De verkoop op homeparty's is de meest voorkomende vorm van directe verkoop. Deze verkoop vindt plaats aan huis bij een 'gastheer' of 'gastvrouw' die zijn/haar vrienden/vriendinnen, collega's of kennissen uitnodigt voor een demonstratie. Het resultaat is dat de verkoper aan huis (demonstrateur) zijn producten of diensten in een vriendschappelijke sfeer kan voorstellen.
Voor de verkoop op homeparty's is geen leurkaart vereist, op voorwaarde dat aan de vier volgende voorwaarden is voldaan:
- De verkoper moet voldoen aan de btw-verplichtingen;
- De operatie moet plaatsvinden in het bewoonde gedeelte van een woning die uitsluitend voor privédoeleinden wordt gebruikt;
- De verkoop moet in één keer en op één bepaalde dag plaatsvinden;
- De verkoop moet op voorhand persoonlijk aangekondigd worden aan alle personen tot wie hij gericht is, met vermelding van de producten en diensten waarover het gaat;
De verkoper op homeparty's is vrijgesteld van het bewijzen van basiskennis van beheer indien de voorwaarden voor vrijstelling zijn vervuld (zie boven).
De deur-aan-deurverkoop
We spreken over deur-aan-deurverkoop wanneer de verkoper zich aanbiedt op het huisadres van de consument. Het betreft een vorm van directe verkoop aan de consument.
Bij deur-aan-deurverkoop vraagt de consument nooit op voorhand en nadrukkelijk om een huisbezoek door de verkoper om over de aankoop van het product of de dienst te onderhandelen.
De instemming van de consument met het telefonische voorstel tot een huisbezoek door de verkoper wordt niet beschouwd als een voorafgaande aanvraag.
Bijgevolg moet de deur-aan-deurverkoper altijd een leurkaart op zak hebben om zich bij de consument te kunnen identificeren en zijn basiskennis van beheer te bewijzen.
De verkoop aan huis bij de consument is enkel toegelaten tussen 8 u. en 20 u. en voldoet aan de volgende voorwaarden:
-
De verkoop van producten en diensten heeft een totale waarde lager dan 250 euro. (Deze grens van 250 euro is niet van toepassing op: abonnementen voor water, gas, elektriciteit, telefoon, internet en kabeltelevisie. In dat geval mag de consument verzaken aan zijn abonnement nadat hij een kopie per post heeft ontvangen, met een bijkomende bedenkingstermijn van 14 werkdagen);
-
Het betreft de verkoop van producten en diensten voor de eerste levensbehoeften of het welzijn van personen voor een bedrag gelijk aan of lager dan 700 euro, en op voorwaarde dat de verkoop niet meer dan één artikel of dienst betreft per operatie;
De deur-aan-deurverkoop is verboden voor bepaalde producten. Tot deze producten behoren vuurwapens en munitie; geneesmiddelen of andere producten en diensten gericht op het verbeteren van de gezondheid, met inbegrip van geneeskrachtige kruiden en bestanddelen; kostbare metalen, edelstenen, parels en voorwerpen die ermee zijn vervaardigd.
Sociaal statuut van de directe verkoper
De directe verkopers werken meestal onder het statuut van zelfstandige in bijberoep. Ze kunnen ook in de sector werken als loontrekkende of als zelfstandige in hoofdberoep. De werkzoekende mag een activiteit uitoefenen als directe verkoper mits toelating van de RVA op voorwaarde dat de activiteit als occasioneel wordt beschouwd. (Een activiteit wordt als occasioneel beschouwd wanneer ze op onregelmatige basis en voor een korte periode wordt uitgeoefend. De RVA gaat na of de activiteit van occasionele aard is. Dagen waarop een demonstratie wordt gegeven, komen niet in aanmerking voor een uitkering.)
Wanneer u producten of diensten aan huis van de consument wilt verkopen, moet u dus in principe op voorhand in het bezit zijn van een machtiging ambulante activiteiten. En het is enkel bij uitzondering, en indien de wettelijke voorschriften zijn vervuld, mogelijk de directe verkoopactiviteit uit te oefenen zonder bewijs van basiskennis van beheer en zonder machtiging ambulante activiteiten.