Veroordeeld door sommigen tot een vroegtijdige dood, dan weer de hemel ingeprezen door aanhangers... dat was lange tijd het lot van het fenomeen "virtuele realiteit". De technologie begint echter langzaam door te breken. Welke ingrijpende veranderingen hebben virtual reality (VR), augmented reality (AR) en andere immersieve technologieën in petto voor de actoren binnen het segment “hospitality”? Welke voordelen biedt deze technologie voor de toerist en voor de sector?
Dankzij virtual reality kan iemand ondergedompeld worden in een kunstmatig, digitaal gecreëerd, universum en biedt het een onnoemelijk aantal mogelijkheden voor de sector van de hospitality. Hoe kunnen we dankzij virtual reality de ervaring van de bezoeker verrijken wanneer hij in Brussel is? Hoe kunnen we ervaringen met hem delen, zijn bezoek nog aangenamer maken en hem een ervaring in totale onderdompeling laten beleven die hij zich nog lange tijd zal herinneren?
Inspireren en verleiden met immersieve technieken
Binnen de sector van het toerisme kan men zich dankzij virtual reality een beter beeld vormen van een locatie en kan men een bestemming, een hotelkamer of een vliegtuigzetel vóór de reservatie visualiseren. Onderzoekers beklemtonen dat de interactieve relatie tussen de toeristische/culturele locatie en zijn bezoeker bijdraagt tot een rijkere ervaring. Bijgevolg biedt virtual en augmented reality de bezoeker de gelegenheid om een site te ervaren of zich te laten verleiden door een bestemming alvorens er heen te gaan.
De reisbureaus maken steeds vaker gebruik van digitale systemen om hun klanten te inspireren en hen zo te overhalen sneller te reserveren. Zo beschikken de kantoren van Thomas Cook in België over Oculus Rift-helmen waarmee klanten de faciliteiten van de hotels viruteel kunnen bezoeken alsof ze er daadwerkelijk aanwezig waren. Sinds 2016 bieden de winkels van Club Med hun cliënteel een 360° virtueel bezoek aan de dorpen. De agentschappen van Neckermann en Connections zoeken hun toevlucht tot VR-brillen om hun klanten mee te voeren naar ervaringen die ze ter plaatse kunnen beleven.
Men zou kunnen denken dat virtual reality de concurrentie gaat aangaan met het toerisme omdat dankzij VR een bestemming kan worden ervaren terwijl men comfortabel in zijn zetel kan blijven zitten. Uit recente studies blijkt evenwel dat dankzij VR een bestemming in avant-première kan worden verkend om zich een product te bekijken alvorens het te kopen en om te beoordelen of een bezoek echt wel de moeite loont! Overigens is aangetoond dat meer informatie over een bestemming leidt tot realistischere verwachtingen vanwege de toerist en vaak tot een geslaagdere toeristische ervaring.
Zich vermaken of de versie 2.0 aanleren
Het potentieel van virtual reality heeft de aspecten van de inspiratie en de promotie ruimschoots overschreden. Op cultureel vlak kan VR de toegankelijkheid verbeteren door op opwindende manier toegang te verlenen tot een plaats die moeilijk toegankelijk is en zo met deze plaats te interageren. VR biedt mensen met beperkte mobiliteit toegang tot toeristische en culturele plaatsen en verbetert zo hun levenskwaliteit.
Overigens moeten musea innoveren en evolueren om de jonge generaties (de “digital natives”) niet te verliezen en een nieuw publiek aan te trekken.
De Beurs van Brussel is tot 6 januari 2019 de thuishaven van een evenementententoonstelling met als titel “Van Gogh, the immersive experience” waar 3D-projecties de schilderijen van de kunstenaar tot leven brengen. De hoofddoelstelling bestaat erin om een familiaal publiek, dat meestal niet naar musea gaat, te sensibiliseren. Het project werpt zich op als een attractie waarbij de ervaring een centrale plaats bekleedt. Dit soort van hybride projecten, waarbij kunstwerken en technologie met elkaar worden verweven, beginnen steeds meer hun weg naar Europa te vinden.
In het Atelier des Lumières (Parijs) wordt tijdens de immersieve tentoonstelling over de werken van Gustav Klimt geen enkel schilderij getoond! In dit eerste “digitale kunstcentrum” laten 140 projectoren de meesterwerken van de schilder in alle richtingen uiteenspatten zoals een ballet van beelden. In tegenstelling tot de video, waarbij de bezoeker waarnemer is, kan hij hier in interactie treden, zich verplaatsen, voorwerpen vastnemen of met personages praten. Immersieve technieken zijn bronnen van inspiratie die zorgen voor een verbeterde culturele ervaring. De beleefde immersieve ervaring vormt geen vervanging voor een bezoek, maar geeft daarentegen opnieuw zin om de originele werken naar waarde te schatten!
De Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België (KMSKB) waren de pioniers om de codes van het klassieke museumbezoek te breken en om de ervaring interactiever en speelser te maken dankzij de integratie van technologie en virtuele en digitale initiatieven. Innovatie is uiteindelijk niet enkel terug te vinden in de technologie, maar ook in de nieuwe manieren om ze te gebruiken.
VR kan ook een opvoedkundige rol vervullen dankzij het feit dat het begrijpen van feiten wordt vergemakkelijkt. Zo hebben de musea van de stad Brussel sinds oktober virtual reality gebruikt om de bezoeker onder te dompelen in de Grote Markt vóór het bombardement van 1695. Net zoals in een teletijdmachine kan de gebruiker de verschillende huizen observeren, het bombardement echt meemaken en getuige zijn van de heropbouw van de gebouwen om uiteindelijk de huidige werkelijkheid van de Grote Markt terug te vinden.
Gaat virtual reality de traditionele leertechnieken verdringen? Het tegendeel lijkt waar te zijn: VR gaat ze nog versterken. Net zoals het internet dit heeft gedaan. Door de historische locaties in al hun glorie opnieuw tot leven te wekken, helpt VR de bezoeker om de geschiedenis beter te begrijpen en te ontdekken wat zich er eeuwen eerder heeft afgespeeld. Ook onthoudt men de dingen beter wanneer men ze virtueel heeft beleefd en men de emoties echt heeft ervaren.
“Gadgeteffect” of echte bijdrage voor de sector?
Tal van musea wenden zich vandaag de dag tot immersieve technologieën om zich te onderscheiden en om hun publiek een “echte ervaring” te kunnen aanbieden. Om het gadgeteffect te vermijden is het vooral belangrijk om een band te creëren tussen de bezoeker en de inhoud van de tentoonstelling (bemiddeling). De bezoeker moet een actieve rol spelen: hij beslist zelf wat hij wil bekijken en waar hij heen wil gaan. Dit is een van de sterkste troeven van VR omdat men weet dat de vraag van toeristen meer en meer gericht is op unieke, authentieke en gedenkwaardige culturele ervaringen. De technologie is niet daar om de plaats van de kunst in te nemen, maar om de blik van de bezoeker aan te scherpen.
Brussel, derde virtuele gemeenschap in Europa
Hospitality.brussels, het Brussels netwerk dat de spelers uit de sectoren van het toerisme, de evenementen en de cultuur groepeert, heeft op 20 september 2018 een evenement georganiseerd om verschillende VR-realisaties in de schijnwerpers te plaatsen en zo aan te tonen hoe virtual reality het toerisme in de hoofdstad kan doen opbloeien.
Verschillende Brusselse ondernemingen, waaronder Poolpio, One bonsai, Never Touch The Red button, Magic street… hebben hun expertise aangetoond in domeinen zoals de VR, de hologrammen, de immersieve technieken, de geluidsweergaves en hebben zeer aantrekkelijke demo’s over de Brusselse toeristische sector getoond.
VR kan een ware steun bieden voor het segment Hospitality: de kans is heel groot dat de spelers uit de sector van het toerisme en de cultuur deze technologie meer en meer gaan aangrijpen als een instrument om hun product of dienst te engageren en te converteren, als een manier om hun aanbod te verrijken met een expressieve en verleidelijke tool. Een echte opportuniteit om zich van de concurrentie te onderscheiden, om hun cliënteel het serviceniveau te bieden waar ze naar op zoek zijn en om hun competitief voordeel nog te versterken. Laten we dus nieuwsgierig zijn voor wat de toekomst in petto heeft !