Victoria Lavenne en Sandrine Belgrado: van de universiteitsbanken naar de toog van het Boentje Café

Kunnen jullie ons wat meer vertellen over het ontstaan van dit eerder non-conformistische project?

Victoria Lavenne en Sandrine Belgrado: Tijdens onze respectievelijke Erasmusstage in Denemarken en in Canada hadden we de gewoonte aangenomen om te studeren in heel aangename coffee houses. Toen we weer in Brussel waren, misten we de warme sfeer van deze cafés. We hebben toen al lachend gezegd dat we er maar zelf een moesten openen in de universiteitswijk.

Dat idee is ook na onze studies blijven voortbestaan, maar we hadden geen zin meer om in het studentenmilieu te blijven. Ons concept is dus geëvolueerd naar een meer familiaal gerichte onderneming met meer betekenis. We hebben verschillende locaties overwogen, totdat we de ideale ruimte vonden in Schaarbeek, een gemeente die een sterke heropleving kent. Het enige probleem is het feit dat deze heropbloei zo recent is, dat ze nog niet in de statistieken voorkomt!

Wat is het voornaamste originele aspect van dit project?

V.L. & S.B.: Dit zal het allereerste volledig 'zero waste' café zijn in Brussel! Voor ons is er geen sprake van om elke avond tien vuilnisbakken op de stoep te plaatsen, terwijl er bijvoorbeeld oplossingen zijn om compost te maken met afval van de sapcentrifuge, of om koffiedik te hergebruiken in de circulaire economie en om te vormen tot substraat voor champignonteelt!

We hebben het begrip 'coffee house' een nieuwe invulling gegeven. In deze sector worden veel meeneemproducten aangeboden, en wordt koffie die soms zelfs ter plaatse gedronken wordt, zonder aarzelen geschonken in een beker met deksel die amper enkele minuten gebruikt wordt. Dat is een van de soorten afval waarmee we komaf moeten maken. We willen ook onze afvalproductie beperken door te werken met duurzame accessoires, zoals strootjes in inox, stoffen servetten of een soort statiegeldsysteem waardoor klanten korting krijgen als ze hun eigen beker meebrengen.

Dranken worden geserveerd in bokalen, een type afval dat echt overal voorkomt, in elk huis, en bovendien bijzonder gemakkelijk te valoriseren is. Met de goedkeuring van het FAVV zullen we werken met een melkboer die bereid is om melk te leveren in glazen flessen, en met een koffiebrander die een systeem van statiegeld hanteert voor verpakkingen. Ook ons menu is samengesteld met 'zero waste' ingrediënten. Als een ingrediënt, dat wij belangrijk vinden, niet te vinden is, dan bellen we een leverancier die eveneens begaan is met een ecologische werkwijze. Dat vormt niet echt een probleem, want ze weten immers dat 'zero waste' populair wordt , en daarom zijn ze bereid om het anders aan te pakken. Sommigen stellen zelfs voor om samen te komen zodat we ze kunnen helpen.

De binneninrichting van het Boentje Café gebeurt van a tot z met gerecupereerde materialen. Daarnaast zullen we ook workshops rond 'zero waste' organiseren in een ruimte op de bovenverdieping, om het concept voor iedereen toegankelijk te maken. Voor bepaalde andere soorten afval zijn we er nog niet helemaal uit, maar we zullen wel gaandeweg tot een oplossing komen.

Hoe verliep de opstart van jullie project?

V.L. & S.B.: Na onze studies waren we er echt zeker van dat we dit café wilden beginnen, maar noch rechten, noch economische wetenschappen leren je hoe je een lekkere cappuccino maakt! We hebben dan maar een jaar gewerkt in een tiental verschillende cafés om bij te leren.

Net zoals veel andere mensen kenden we de 1819 van de radiospot waarin een kandidaat-ondernemer geconfronteerd wordt met de vele en complexe vragen waarmee hij te maken krijgt. We hebben dan ook meteen gebeld. Na een eerste globaal overzicht van belangrijke aspecten bij de opstart van een bedrijf, waren we gerustgesteld op een aantal punten, ook al hebben we ingezien dat we helemaal niets afwisten van dit domein, we wisten niet wat een businessplan was, en stonden nergens, ondanks onze universitaire diploma's. We kenden de theorie, maar niet de realiteit op het terrein. Ter plaatse hebben we kennis gemaakt met een uiterst deskundige adviseur. We hebben een checklist opgesteld van alle punten waarmee we rekening moesten houden. De website bevat ook heel veel informatie. Dat alles heeft ons echt vooruitgeholpen.

Op 26 januari 2017 hebben we onze eerste ondernemersopleiding gevolgd bij Solvay Entrepreneurs, dat deel uitmaakt van de Solvay Business School. Het is echt een ondernemersopleiding voor dragers van projecten die ontwikkeld zullen worden met begeleiding van een coach. We hebben er lessen gevolgd die gericht waren op marketing, en we hebben er andere jonge ondernemers ontmoet die deelgenomen hadden aan de incubator van Solvay Entrepreneurs. Het is een heel pragmatische en ambitieuze aanpak. Bij Solvay hebben we geleerd om een origineel en innoverend concept uit te werken, dat ook vanuit economisch oogpunt steek houdt. We werden ertoe aangezet om een sterk onderscheidend element te vinden, ze zeiden ons: 'Doe iets bizar, een ufo, iets buitengewoons'. Wij dachten aan een duurzaam café, en dan zijn we bij 'zero waste' gekomen.

We hadden horen spreken van Greenlab, een andere incubator die meer gericht is op duurzaamheid en Brusselse projecten. We hebben deelgenomen aan de selectieproeven in maart, hoewel we ons afvroegen of deze opleiding niet te veel zou lijken op die van Solvay Entrepreneurs. Tijdens de infosessie hebben we echter kennis gemaakt met enkele geniale projectdragers waarmee we eventueel konden samenwerken, aangezien we allen actief zijn in de circulaire economie, en allen schakels vormen van dezelfde ketting. We hebben er bijvoorbeeld de meisjes van 'Fais-le toi-même!' leren kennen, die instaan voor onze inrichting. Alle thema's werden er steeds bekeken vanuit een duurzaam oogpunt. Dat alles heeft een heel nieuw en gunstig licht geworpen op ons project.

In juli zijn we bij het bedrijvencentrum 'Village Partenaire' gegaan, waar we heel kwaliteitsvolle coaching kregen van toegewijde en deskundige coaches die tijd noch moeite spaarden. We hebben zeer waardevolle hulp gekregen bij alles wat ons problemen opleverde, waaronder het financieel plan. We hebben hulp gekregen bij het opstellen en becijferen van ons businessplan. Nadat het geaccepteerd werd, hebben we 'Village Partenaire' de toestemming gegeven om het als voorbeeld te gebruiken, om de mensen te helpen die na ons komen.

We hebben overigens ook een crowdfundingcampagne opgestart, waarmee we na twee weken 100% van onze doelstellingen hadden bereikt, en wel 190% bij de afsluiting. We hebben ervoor gekozen om te werken met Growfunding, een Brussels platform voor ondernemingen met een sociale, ecologische impact. Ook in dit geval is er samenwerking mogelijk met de meeste ondernemingen die via dit platform gingen.

Welke steun was het doorslaggevendst volgens jullie?

V.L. & S.B.: Het is onmogelijk om die vraag te beantwoorden. Alle steunmaatregelen hebben een aanzienlijke impact gehad voor ons project. Ze vullen elkaar echt aan. Alle incubators bieden een gemeenschappelijk voordeel: ze helpen bij het leggen van contacten en het opbouwen van een netwerk. De zaken kunnen heel snel vooruitgaan als je de juiste persoon kent! We waren overigens echt verrast om te zien in welke mate ondernemerschap gesteund wordt in Brussel, hoe deskundig en toegewijd de mensen zijn die zich daarmee bezighouden.

Welk advies zou u geven aan nieuwe ondernemers?

Victoria Lavenne: Ik zou hen aanraden om zich te omringen met de juiste mensen. We hebben mensen ontmoet die hun idee geheim wilden houden. We waren zelf ook eerder terughoudend in het begin, waarschijnlijk omdat we ons er niet echt goed bij voelden om dit enigszins geschifte project te dragen. Maar door erover te praten, heeft het echter een nieuwe impuls gegeven. Je moet dus praten om begeleid te kunnen worden. Ik denk dat onze kracht schuilde in de mensen die ons omringden, in ons constante zoeken naar advies.

Sandrine Belgrado: Het is heel erg nuttig om te werken in de sector waarin je een onderneming wilt beginnen. We zullen zeker nog fouten maken. Maar bepaalde fouten zullen daar niet bij zijn, omdat we al een zekere ervaring hebben in de sector. We weten ook dat we die fouten wel zouden begaan zonder deze ervaring. Dit jaartje werken heeft ons ook de mogelijkheid geboden om voortdurend aan marktonderzoek te doen, om te gaan met klanten, te ontdekken wat er wel en niet functioneert, inzicht te krijgen in de prijsstelling. Toen we pas begonnen met werken, wisten we amper wat espresso was, terwijl we nu precies weten wat voor koffiemachine we willen. Veel zaken kun je niet leren op school. Bovendien heeft onze ervaring in de sector ons veel geloofwaardigheid opgeleverd bij de banken.